Giáo dục khai phóng ở Việt Nam và những bước đi dò dẫm

Tinh thần khai phóng “le lói”

“Liberal Arts College” đã được chứng minh trên thế giới là mô hình giúp con người phát triển toàn diện và tối ưu nhất. Nó phá vỡ, cởi bỏ mọi khuôn mẫu, dây trói trong tư duy, nhận thức của người học để họ đạt sự sáng tạo đỉnh cao. Có thể nói, giáo dục khai phóng là giấc mơ của bất kỳ nền giáo dục nào trên thế giới, không riêng gì châu Âu.

GS Ngô Bảo Châu từng khẳng định, sớm muộn gì Việt Nam cũng phải hình thành những ngôi trường “đại học khai phóng”.

Đến nay, khái niệm “giáo dục khai phóng” hiện đã xuất hiện trong khẩu hiệu, triết lý giáo dục của một số trường đại học cả miền Bắc và miền Nam.

Bàn về câu chuyện giáo dục khai phóng, GS.TSKH Vũ Minh Giang (ĐH Quốc gia Hà Nội) cho rằng, ở Việt Nam mô hình này còn chưa phổ biến nhưng bản chất của giáo dục đại học chính là khai phóng - dù ở bất kỳ quốc gia nào.

Theo ông, giáo dục đã có sự phân chia tương đối ra nhiều cấp bậc nhưng cơ bản vẫn là Tiểu học và Trung học cơ sở - trang bị kiến thức nền cho một công dân, Trung học phổ thông - trang bị nghề nghiệp và Đại học - trang bị con người toàn diện.

Một trường đại học sẽ không thực sự là đại học nếu không có hoạt động nghiên cứu (bản chất là sáng tạo tri thức mới). Sáng tạo thì phải luôn luôn khai phóng. Nếu trường đại học mà vẫn duy trì hình thức thầy đọc – trò chép thì vô cùng quan ngại.

Ông nhận định, không chỉ ở bậc đại học, tinh thần khai phóng cũng đã le lói đâu đó trong nền giáo dục Việt Nam dù còn yếu ớt. Cụ thể, chúng ta có chuyển biến căn bản từ việc tiếp cận kiến thức - để học sinh thụ động ghi chép, nghe thầy giảng SGK sang nền giáo dục tập trung nâng cao năng lực, kỹ năng và có trang bị kiến thức tối thiểu để làm người. Đó là một biểu hiện của triết lý khai phóng trong giáo dục.
dịch vụ kế toán trọn gói tại củ chi
Ở bậc đại học, một số ít trường ở Việt Nam đã chủ động áp dụng mô hình “Liberal Arts College”. Chương trình giảng dạy của họ được bố trí nhằm đào tạo nhân tài có tầm nhìn rộng, khả năng tư duy sáng tạp phong phú và có tầm nhìn hướng ra thế giới. Tuy nhiên, kết quả đến đâu thì chưa rõ.

Bộ GD&ĐT cũng chưa có một văn bản, quy định hay chiến lược nào nhằm hướng dẫn, hỗ trợ các trường đại học áp dụng mô hình giáo dục này. Các trường đại học đi theo khẩu hiệu “khai phóng” ở nước ta đếm trên đầu ngón tay và cứ thế bước… dò dẫm.
dịch vụ kế toán trọn gói quận ba đình
Nói hay nhưng chưa thể hiện được bao nhiêu?

Vậy phải chăng giáo dục khai phóng đang manh nha ở Việt Nam phải chăng chỉ là “hô hào”, “trào lưu”?

“Đúng nói là hay nhưng chúng ta chưa thể hiện được bao nhiêu! Thực ra những gì diễn ra trong thời gian vừa qua là quá trình tìm tòi, quá trình cố gắng nhưng chưa như mong muốn”, GS.TSKH Vũ Minh Giang nhận định.
dịch vụ kế toán trọn gói quận hoàn kiếm
GS.TS. Furuta Motoo - người Nhật từng là hiệu trưởng một trường “Liberal Arts College” thuộc Đại học Tokyo (Nhật Bản) trước khi trở thành Hiệu trưởng Trường ĐH Việt - Nhật tại Việt Nam.